SAT İmtahanı Nədir?

SAT (Scholastic Assessment Test) beynəlxalq səviyyədə tanınan standartlaşdırılmış bir testdir. ABŞ-da və bir çox başqa ölkədə universitetlərə qəbul zamanı tələbələrin akademik bacarıqlarını və kollec təhsilinə hazırlığını qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. SAT, xüsusilə ABŞ universitetlərinə müraciət edən tələbələr üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır, lakin bəzi digər ölkələrin universitetləri də bu imtahanın nəticələrini qəbul edir.

SAT İmtahanının Strukturu

SAT iki əsas bölmədən ibarətdir və hər biri fərqli bacarıqları ölçür:

1. Oxuma və Yazı (Evidence-Based Reading and Writing)

Bu bölmə iki alt hissəyə bölünür:

• Reading (Oxuma):

  • Burada tələbələr müxtəlif akademik mətnlərə əsaslanaraq sualları cavablandırmalıdır. Mətnlərdən anlayış, məntiq və analitik düşünmə bacarıqları qiymətləndirilir.
  • Mətnlər müxtəlif mövzularda olur: tarix, sosial elmlər, təbiət elmləri və ədəbiyyat.
  • Suallar əsasən mətnin əsas fikirlərini, müəllifin arqumentlərini və mətnin detallarını anlamaqla bağlıdır.

• Writing and Language (Yazı və Dil):

  • Bu hissədə qrammatika, üslub və düzgün yazı texnikası qiymətləndirilir.
  • Tələbələrə qısa mətnlər təqdim olunur və bu mətnlərdəki dil və qrammatik səhvləri düzəltmələri tələb olunur.

2. Riyaziyyat (Math)

Bu bölmə tələbələrin riyaziyyat üzrə biliklərini və problemləri həll etmə qabiliyyətlərini ölçür:

• Mövzular:

  • Əsas cəbr
  • Qabaqcıl riyaziyyat
  • Problem həll etmə və data təhlili
  • Həndəsə və trigonometriya

• Xüsusiyyətlər:

  • Hissənin bir qismi kalkulyator istifadəsinə icazə verilmir.
  • Digər qismində kalkulyatordan istifadə etmək mümkündür.

Ümumi Xüsusiyyətlər:

• Hər bir bölmə 200-800 arası bal ilə qiymətləndirilir.
• Maksimum ümumi skor: 1600 bal.

SAT İmtahanının Vaxt Çərçivəsi

SAT imtahanının ümumi müddəti təxminən 3 saatdır. Əvvəllər mövcud olan opsional Essay bölməsi 2021-ci ildən etibarən ləğv edilmişdir. Bu səbəbdən indi imtahanın müddəti daha qısadır.

SAT İmtahanına Hazırlıq

1. Rəsmi Materiallar və Resurslar:

• "College Board"un rəsmi vebsaytı pulsuz təlimat və test materialları təqdim edir.
• Khan Academy: SAT üçün xüsusi olaraq hazırlanmış pulsuz hazırlıq proqramı təqdim edir. Burada tələbələr öz zəif tərəflərini müəyyən edərək fərdi təlim proqramı yarada bilərlər.

2. Hazırlıq Kursları və Kitablar:

• SAT hazırlığı üçün xüsusi kurslar mövcuddur.
• Barron’s, Princeton Review, Kaplan kimi nəşriyyatların hazırlıq kitabları tələbələr arasında çox populyardır.

3. Test Strukturu ilə Tanışlıq:

• Təkrarlanan test suallarını təhlil etmək tələbələrin vaxt idarəetmə və sual cavablandırma sürətini artırır.

Kimlər SAT İmtahanına Girməlidir?

• ABŞ-da və ya beynəlxalq universitetlərdə təhsil almağı planlaşdıran tələbələr.
• Akademik biliklərini və beynəlxalq standartlara uyğunluğunu göstərmək istəyənlər.
• İngilis dili bilikləri yüksək olan və təhsil imkanlarını genişləndirmək istəyənlər.

SAT İmtahanının Əhəmiyyəti

1. Universitetlərə Qəbul: SAT skoru ABŞ və digər bir çox ölkədə universitetlərə qəbul zamanı vacib rol oynayır. Bəzi universitetlər SAT skorlarına əsasən təqaüd də təklif edirlər.

2. Akademik Hazırlıq: Bu imtahan tələbənin kollec mühitində qarşılaşacağı akademik çətinliklərə nə dərəcədə hazır olduğunu göstərir.

3. Alternativlər: Hal-hazırda bəzi universitetlər SAT tələbini ləğv edib və ya onu opsional edib. Bu səbəbdən tələbələr müraciət edəcəkləri universitetlərin tələblərini əvvəlcədən yoxlamalıdır.

SAT İmtahanına Nə Zaman Girilməlidir?

SAT imtahanı ildə bir neçə dəfə keçirilir: mart, may, iyun, avqust, oktyabr, noyabr və dekabr aylarında. Tələbələr müraciət edəcəkləri universitetlərin qəbul tarixlərinə əsasən ən uyğun imtahan tarixini seçməlidirlər.

SAT imtahanı yalnız akademik bilikləri deyil, eyni zamanda tənqidi düşüncə, analiz və vaxt idarəetmə bacarıqlarını ölçür. Bu imtahandan uğurla keçmək üçün yaxşı planlama, müntəzəm hazırlıq və mövcud resurslardan düzgün istifadə vacibdir.

SAT və Azərbaycan Universitetləri

Azərbaycanda da SAT imtahanı bir çox universitet tərəfindən bakalavr pilləsinə qəbul prosesində tətbiq olunur. Ölkə daxilində SAT nəticələrini qəbul edən ali təhsil mərkəzlərinə bunlar daxildir:

• ADA Universiteti
• UNEC
• Xəzər Universiteti

Bu universitetlər SAT nəticələrini Dövlət Imtahan Mərkəzi’nin test imtahanlarına alternativ olaraq qəbul edir.

SAT Kursları haqqında əlavə məlumat üçün klik edə bilərsiniz.